ฤกษ์ปฐมบท

เอาหละ หลังจากข้าพเจ้าโด๊ป M150 ไปได้ 1 ขวด เราก็จะมาร่ายเรื่องฤกษ์กันในแบบทัศนะส่วนตัวของข้าพเจ้า(เน้นทัศนะส่วนตัวนะครับ) ตามที่ข้าพเจ้าได้กล่าวไว้แล้ว แต่ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับจักรวาลในแบบดาราศาสตร์กันก่อน เพื่อความเข้าใจในแบบ วัย-สะ-รุ่น คนรุ่นใหม่สมัยวิทยาศาสตร์กันก่อน ตามมาครับข้าพเจ้าจะพาไปท้องฟ้าจำลองห้องฉายดาวของตาบอดส่องตะเกียงกัน

ขณะนี้เรายืนอยู่บนดาวเคราะห์ (Planet) ดวงหนึ่ง ซึ่งมีนานมังกรว่า โลก (Earth) ซึ่งเป็นดาวเคราะห์สีฟ้าอมเขียว โลกเรานั้นตั้งอยู่ในระบบสุริยะจักรวาล โดยมีเจ้าลูกไฟดวงโตๆ ดวงหนึ่งเป็นประธานของระบบเรา โดยเราขนานนามลูกไฟนั้นว่า ดวงอาทิตย์ ซึ่งบริวารนั้นก็มีดาวเคราะห์มากมาย เช่น ดาวพุธ ศุกร์ โลก อังคาร พฤหัส เสาร์ ยูเรนัส เนปจูน และ พลูโต นี่แหละที่เรารวมเรียกว่าระบบสุริยะจักรวาล

แต่ที่เรารู้จักระบบสุริยะจักรวาลของเราแล้ว ก็ยังมีระบบเช่นนี้อีกมากมายในในจักรวาลนี้ ซึ่งมากมายเกินคณานับ ซึ่งเอาแค่กาแล็กซี่ (Galaxy) ของเราไม่ต้องพูดถึงกาแล็กซี่อื่นซึ่งมีอีกนับไม่ถ้วน กาแล็คซี่ของเรานั้นมีชื่อเรียกซึ่งเราเรียกกันจนติดปากว่า ทางช้าเผือก หรือ ธารน้ำนม (Milky Way) นั้นก็มีดาวฤกษ์หรือดวงอาทิตย์เช่นเรามากมายก่ายกอง คิดดูเอาเถอะว่าพระอาทิตย์ในระบบสุริยะของเราเพียงดวงเดียว ยังมีผลต่อเราขนาดนี้ ทำให้เกิดฤดูกาล ความร้อน-ความหนาว ความมืด-ความสว่าง ทำให้ดอกไม้ใบไม้บานสะพรั่ง ทำให้เกิดระบบชีวิตบนโลกได้ แล้วดาวฤกษ์หรือพระอาทิตย์ที่มีอยู่บนท้องฟ้าอีกมากมายทำไมจะไม่มีผลต่อโลก อย่าลืมพระอาทิตย์ทุกดวงมีพลังงานที่มหาศาล มีคลื่นความสั่นสะเทือนมากมายก่ายกอง
ยังผลให้บรรพจารย์ผู้รจนาคัมภีร์โหราศาสตร์ต้องนำกลุ่มดาวฤกษ์เหล่านี้มาใช้ในการพยากรณ์ด้วย และเน้นกันมาแต่นมนาน แต่วันนี้บางท่านกลับมองข้ามไปเห็นเป็นสิ่งไร้สาระไม่จำเป็นต้องใช้ แต่ที่ข้าพเจ้านำมาให้ท่านจะใช้หรือไม่นั่นแล้วแต่ท่าน แต่ศึกษาไว้ก็ไม่เสียหลาย เพื่อต่อยอดได้ในการศึกษาขั้นสูงต่อไป

คราวนี้มาดูการแบ่งกลุ่มดาวฤกษ์ ตามหลักโหราศาสตร์กันว่าท่านจัดแบ่งไว้เช่นไรกันบ้าง ดาวฤกษ์(Star) คือพระอาทิตย์ในแต่ละดวงบนท้องฟ้า ใหญ่บ้างเล็กบ้างกว่าของเราก็มี เมื่อเราเงยหน้าขึ้นไปดูบนท้องฟ้าจะเห็นดาวที่สุกสว่างมากมาย นั่นแหละครับดาวฤกษ์มันจะมีแสดงสว่างนิ่งในตัวเอง ซึ่งจะแตกต่างกับดาวเคราะห์(Plannet) ซึ่งไม่มีแสงในตนเองต้องอาศัยแสงจากพระอาทิตย์ ดาวฤกษ์ทั้งหลายบนท้องฟ้ามักจะอยู่ในตำแหน่งคงที่ในท้องฟ้า ที่ท่านเห็นเคลื่อนย้ายขยับไปก็เพราะโลกเราหมุนเท่านั้นเอง ฉะนั้นจึงแยกดาวฤกษ์เป็นดังนี้

1. พระอาทิตย์ ของเราซึ่งเป็นราชาแห่งสุริยะจักรวาลของเรานี้ เมื่อเป้นประธานของชาวดาวเคราะห์เราก็เลยต้องแยกท่านไว้ต่างหากจากดาวฤกษ์ทั่วไปก่อน และพระอาทิตย์นี้เป็นสิ่งสำคัญในดวงชะตามากเช่นกัน

2. กลุ่มดาวฤกษ์ที่เราเรียกกันว่า กลุ่มนักษัตร เป็นการแบ่งเพื่อการคำนวณเดือน ฤดูกาล ซึ่งแยกได้เป็น 12 ส่วน ซึ่งเราเรียกสรรพนามนำหน้ากลุ่มดาวฤกษ์พวกนี้ว่าราศี มีรายนามดังนี้
2.01 ราศีเมษ (Aries) รูปแกะ
2.02 ราศีพฤษภ (Taurus) รูปโค
2.03 ราศีเมถุน (Gemini) รูปคนคู่
2.04 ราศีกรกฏ (Cancer) รูปปู
2.05 ราศีสิงห์ (Leo) รูปสิงโต
2.06 ราศีกันย์ (Virgo) รูปหญิงสาวถือรวงข้าว
2.07 ราศีตุลย์ (Libra) รูปคนถือตราชั่ง
2.08 ราศีพิจิก (Scorpio) รูปแมงป่อง
2.09 ราศีธนู (Sagittarius) รูปคนโก่งคันศร
2.10 ราศีมกร (Capricorn) รูปมกรหรือแพะทะเล
2.11 ราศีกุมภ์ (Aquarius) รูปคนเทน้ำ
2.12 ราศีมีน (Pisces) รูปปลาคุ่

3. กลุ่มดาวฤกษ์ที่ใช้ในวงการโหราศาสตร์อีก 27 กลุ่ม ซึ่งล้วนเป็นกลุ่มดวงอาทิตย์ในจักรวาลทั้งนั้น(ซึ่งเดิมทางภารตะแบ่งไว้มากกว่านี้ แต่ปัจจุบันให้เหลือเพียง 27 กลุ่ม) ท่านให้เป็นฤกษ์บน มีดังนี้คือ
3.01 กลุ่มอัศวิณี หรือ อัศวินี ( กลุ่มดาวม้า ) เริ่มตั้งแต่ 00.00 องศา ราศีเมษ – 13.20 องศา ราศีเมษ
3.02 กลุ่มภรณี ( กลุ่มดาวแม่ไก่ หรือ ก้อนเส้า ) เริ่มตั้งแต่ 13.21 องศา ราศีเมษ – 26.40 องศา ราศีเมษ
3.03 กลุ่มกฤตติกา หรือ กฤติกา ( กลุ่มดาวลูกไก่ ) เริ่มตั้งแต่ 26.41 องศา ราศีเมษ – 10.00 องศา ราศีพฤษภ
3.04 กลุ่มโรหิณี ( กลุ่มดาวจมูกม้า หรือ คางหมู ) เริ่มตั้งแต่ 10.01 องศา ราศีพฤษภ – 23.20 องศา ราศีพฤษภ
3.05 กลุ่มมฤคศิระ ( กลุ่มดาวศีรษะเนื้อ ) เริ่มตั้งแต่ 23.21 องศา ราศีพฤษภ – 06.40 องศา ราศีเมถุน
3.06 กลุ่มอราทรา หรือ อารทรา ( กลุ่มดาวฉัตร ) เริ่มตั้งแต่ 06.41 องศา ราศีเมถุน – 20.00 ราศีเมถุน
3.07 กลุ่มปุนรวสุ หรือ ปุนัพสุ ( กลุ่มดาวสำเภา ) เริ่มตั้งแต่ 20.01 องศา ราศีเมถุน – 03.20 องศา ราศีกรกฎ
3.08 กลุ่มปุษยะ หรือ บุษยะ ( กลุ่มดาวปุยฝ้าย ) เริ่มตั้งแต่ 03.21 องศา ราศีกรกฎ – 16.40 องศา ราศีกรกฎ
3.09 กลุ่มอาศเลษะ หรือ อาศเลษา ( กลุ่มดาวแมว หรือ พ้อม ) เริ่มตั้งแต่ 16.41 องศา ราศีกรกฎ – 30.00 องศา ราศีกรกฎ ( สุดนวางค์ขาด )
3.10 กลุ่มมาฆะ หรือ มฆา ( ดาววานร หรือ งอนไถ ) เริ่มตั้งแต่ 00.00 องศา ราศีสิงห์ – 13.20 องศา ราศีสิงห์
3.11 กลุ่มปุรพผลคุนี หรือ บุรพผลคุนี ( กลุ่มดาวเพดานหน้า ) เริ่มตั้งแต่ 13.21 องศา ราศีสิงห์ – 26.40 องศา ราศีสิงห์
3.12 กลุ่มอุตตรผลคุนี หรือ อุตรผลคุนี ( กลุ่มดาวเพดานหลัง ) เริ่มตั้งแต่ 26.41 องศา ราศีสิงห์ – 10.00 องศา ราศีกันย์
3.13 กลุ่มหัสตะ ( กลุ่มดาวศอกคู้ หรือ ฝ่ามือ ) เริ่มตั้งแต่ 10.01 องศา ราศีกันย์ – 23.20 องศา ราศีกันย์
3.14 กลุ่มจิตรา ( กลุ่มดาวตาจรเข้ ) เริ่มตั้งแต่ 23.21 องศา ราศีกันย์ – 06.40 องศา ราศีตุลย์
3.15 กลุ่มสวาติ หรือสวาตี ( กลุ่มดาวช้างพัง ) เริ่มตั้งแต่ 06.41 องศา ราศีตุลย์ – 20.00 องศา ราศีตุลย์
3.16 กลุ่มวิสาขะ ( กลุ่มดาวแขนนาง หรือ เขากระบือ ) เริ่มตั้งแต่ 20.01 องศา ราศีตุลย์ – 03.20 องศา ราศีพิจิก
3.17 กลุ่มอนุราธะ ( กลุ่มดาวหมี หรือ หน้าไม้ ) เริ่มตั้งแต่ 03.21 องศา ราศีพิจิก – 16.40 องศา ราศีพิจิก
3.18 กลุ่มเชฎฐา หรือ เชษฐา ( กลุ่มดาวแพะ หรือ ช้างใหญ่ ) เริ่มตั้งแต่ 16.41 องศา ราศีพิจิก – 30.00 องศา ราศีพิจิก ( สุดนวางค์ขาด )
3.19 กลุ่มมูละ ( กลุ่มดาวช้างน้อย ) เริ่มตั้งแต่ 00.00 องศา ราศีธนู – 13.20 องศา ราศีธนู
3.20 กลุ่มปุรพาษาฒ ( กลุ่มดาวแรดตัวผู้ หรือ ช้างพลาย ) เริ่มตั้งแต่ 13.21 องศา ราศีธนู – 26.40 องศา ราศีธนู
3.21 กลุ่มอุตตราษาฒ ( กลุ่มดาวแรดตัวตัวเมีย หรือ ช้างพัง ) เริ่มตั้งแต่ 26.41 องศา ราศีธนู – 10.00 องศา ราศีมกร
3.22 กลุ่มสราวณะ หรือ ศรวณะ ( กลุ่มดาวคนจำศีล ) เริ่มตั้งแต่ 10.01 องศา ราศีมกร – 23.20 องศา ราศีมกร
3.23 กลุ่มธนิษฐา หรือ ธนิษฐะ ( กลุ่มดาวกา ) เริ่มตั้งแต่ 23.21 องศา ราศีมกร – 06.40 องศา ราศีกุมภ์
3.24 กลุ่มสคภิสัท หรือ ศตภิษัช ( กลุ่มดาวมังกร หรือ งูเลื้อย ) เริ่มตั้งแต่ 06.41 องศา ราศีกุมภ์ – 20.00 องศา ราศีกุมภ์
3.25 กลุ่มปูราภัทรปท หรือ บุรพภัทรบท ( กลุ่มดาวราชสีห์ตัวผู้ ) เริ่มตั้งแต่ 20.01 องศา ราศีกุมภ์ – 03.20 องศา ราศีมีน
3.26 กลุ่มอุตตรภัทร หรือ อุตรภัทรบท ( กลุ่มดาวราชสีห์ตัวเมีย ) เริ่มตั้งแต่ 03.21 องศา ราศีมีน – 16.40 องศา ราศีมีน
3.27 กลุ่มเรวดี หือ เรวตี ( กลุ่มดาวปลาตะเพียน ) เริ่มตั้งแต่ 16.41 องศา ราศีมีน – 30.00 องศา ราศีมีน ( สุดนวางค์ขาด )
ชื่อกลุ่มดาวฤกษ์เหล่านี้บางที่เขียนต่างกันบ้าง แต่มักอ่านใกล้เคียงกัน ให้ดูเอาตามองศา และ ราศีเป็นหลักในการดูกลุ่มฤกษ์ว่าอยู่ในฤกษ์ใด

4. แล้วโบราณท่านยังแบ่งเป็นอีก 9 ฤกษ์ใหญ่ สลับกันไปใน ตำแหน่งจุดตัดสุดนวางค์ขาด เพื่อใช้ประกอบฤกษ์บน โดยให้เป็นฤกษ์ล่าง มีดังนี้
4.01 ทลิทโทฤกษ์ ตรงกับ ชนมนักษัตร ของทางภารตะ
4.02 มหัทธโนฤกษ์ ตรงกับ สมบัติ ของทางภารตะ
4.03 โจโรฤกษ์ ตรงกับ วิบัติ ของทางภารตะ ( มีนักษัตรพิษให้โทษ )
4.04 ภูมิปาโลฤกษ์ ตรงกับ เกษม ของทางภารตะ
4.05 เทศาตรีฤกษ์ ตรงกับ ปรัตยุระ ของทางภารตะ ( มีนักษัตรพิษให้โทษ )
4.06 เทวีฤกษ์ ตรงกับ สาธะกะ ของทางภารตะ
4.07 เพชฌฆาตฤกษ์ ตรงกับ นิธนะ ของทางภารตะ ( มีนักษัตรพิษให้โทษ )
4.08 ราชาฤกษ์ ตรงกับ มิตระ ของทางภารตะ
4.09 สมโณฤกษ์ ตรงกับ ปรมมิตระ ของทางภารตะ

เมื่อเราไล่จากกลุ่ม ดาวฤกษ์ ลงมาก็จะมาถึง ดาวเคราะห์ ( Planet ) ที่เราจะใช้กันในโหราศาสตร์ มีดาวดังนี้ จันทร์ , พุธ , ศุกร์ , อังคาร , พฤหัส , เสาร์ , ยูเรนัส , เนปจูน , พลูโต , ราหูและเกตุของสากล ( จุดตัดระหว่างวงโคจรของจันทร์ที่โคจรรอบโลก กับของโลกที่โคจรรอบดวงอาทิตย์ ) และ สุดท้ายจุดคำนวณเกตุไทย ซึ่งอันนี้ข้าพเจ้าก็ไม่ทราบว่า ท่านนายมี ลงกาใหม่ ท่านได้คำนวณจากสิ่งใดแต่ก็เป็นที่ยอมรับว่าใช้ได้ดีในวงการโหราศาสตร์ไทย

.........ข้าพเจ้าขอยกเรื่องฤกษ์ในแนวของท่าน พ.ต. หลวงวุฒิรนพัศดุ์ มาเป็นแนวทางให้เรื่องฤกษ์เป็นท่านแรก และ อาจแทรกแนวความคิดตามแนวข้าพเจ้าและบางตำราลงไปบ้างเล็กน้อย จึงจำต้องกราบสักการะแด่ท่านหลวงวุฒิฯ และ อาจารย์ของข้าพเจ้าที่มีจิตเมตตาชี้นำให้ข้าพเจ้านำเรื่องฤกษ์นี้มาแสดงแก่ท่านทั้งหลายเพื่อเป็นการศึกษา อาจารย์ของข้าพเจ้าท่านได้กล่าวว่าท่านพยายามหลายครั้งหลายหนแล้วที่จะนำตำราของท่านหลวงวุฒิฯ มาแสดงให้ได้ศึกษากัน แต่ท่านอาจารย์เล่าให้ข้าพเจ้าฟังว่าท่านทำไม่เคยสำเร็จสักทีไม่ทราบว่าเป็นอะไร บางครั้งพิมพ์เสร็จเครื่องก็มีปัญหาข้อมูลหายไป หรือ มีเหตุขัดข้องเป็นประจำ ท่านจึงขอให้ข้าพเจ้าให้ช่วยพิมพ์คำนำของท่านหลวงวุฒิฯ ลงในนี้ด้วยเพื่อให้ทราบเจตนารมณ์ของท่านหลวงวุฒิฯ (หาใช่งมงายแต่อาจารย์ข้าพเจ้าเจอเหตุการณ์เช่นนี้บ่อย ท่านจึงนำมาเล่าให้ข้าพเจ้าฟัง แล้วให้ข้าพเจ้าลองเอามาพิมพ์ดูบ้างว่าจะสำเร็จหรือไม่ ) ขอผลบุญนี้จงบังเกิดแด่ ท่านหลวงวุฒิฯ และ อาจารย์ขอข้าพเจ้าด้วยเทอญ.

คำนำ ของท่านหลวงวุฒิรณพัศดุ์ มีใจความดังนี้
.........อันฤกษ์นั้น แปลตามความหมายว่า เวลาอันเป็นศุภมงคล กิจการใดๆ ที่จะกระทำเพื่อความสุขความเจริญ วัฒนาถาวร ความสำเร็จเพื่อสิทธิ ฯลฯ ผู้เป็นเจ้าของงานหรือผู้เป็นหัวหน้างานแห่งกิจการนั้นๆ ควรกระทำตามคราวและเวลาอันเป็นศุภมงคลแก่ตน ถ้าเป็นการกระทำในส่วนสาธารณะไม่มีผู้ใดเป็นเจ้าของแล้วก็ต้องคิดถึงความมั่นคงให้แก่สถานที่หรือสิ่งที่สร้างเป็นส่วนใหญ่ไม่ต้องคำนึงถึงส่วนบุคคล แต่ต้องเลือกวันและเวลาให้เป็นศุภมงคล เวลาที่มีฤกษ์งามยามดีโบราณเราถือกันว่าเป็นฤกษ์เป็นแม่แรงอันสำคัญในการเริ่มกิจการทั้งปวง ผู้ที่จะประสิทธิ์ประสาทเวลาอันดีงามดังกล่าวแล้วคือโหราหรือผู้มีความรู้ทางให้ฤกษ์ ซึ่งผู้เป็นเจ้าของงานหวังพึ่งและเชื่อถือ เพื่ออุปการะความเป็นมนุษยชาติด้วยกัน และ บำเพ็ญผลตามมติโหราศาสตร์นิยม จึงเห็นว่าควรมีตำราในการให้ฤกษ์ไว้สำหรับผู้สนใจต่อไป ตำหรับเดิมของเก่าและตำราที่มีผู้พิมพ์จำหน่ายมาแล้วก็พอมีอยู่บ้างแต่ยังไม่แพร่หลาย ความมุ่งหวังอันนี้ทางสมาคมโหรแห่งประเทศไทย จึงได้กำหนดวิชานี้เข้าอยู่ในบทเรียนด้วย ข้าพเจ้า(หลวงวุฒิฯ)ถูกเป็นผู้สอนจึงได้รวบรวมตำราวิธีการให้ฤกษ์ นี้ขึ้น แต่ขอจง ถือว่าเป็นเพียงความรู้ความเห็นที่ข้าพเจ้าได้พยายามศึกษามาแล้วเท่านั้น ซึ่งท่าน(รู้อาจเพิ่มเติมหรือตัดทอนได้ตามมติอันสมควร

.........กฎเกณฑ์ของการให้ฤกษ์นั้นมีมากมายหลายวิธีหลายตำราด้วยกัน ยากที่จะกำหนดมิให้ขัดแย้งแก่ตำตำราทุกเล่มได้อย่างสมบูรณ์ ฉะนั้นกฎเกณฑ์บางข้อจึงได้กล่าวไว้ว่าจำเป็นต้องถืออย่างเคร่งครัดหรือไม่เพียงใด ถึงกระนั้นก็ดี ในข้อที่เห็นว่าจำเป็นทั้งหลายก็ยังนับว่ายากนักยากหนาที่จะหาวันเวลาแห่งฤกษ์ให้สมบูรณ์ได้ดั่งใจนึก ผู้ให้ฤกษ์ต้องใช้ความพิจารณาใคร่ครวญ ในการตัดสินใจเลือกเอาในโอกาสที่ดีมากกว่าร้าย พยายามให้ดีกลบลบร้ายอันควรหลีกให้พ้นนั้นเสีย ผลสุดท้ายคงมีเหลือส่วนดีก่ำเกินส่วนร้ายอยู่ก็นับว่าเป็นฤกษ์ที่พอใช้ได้ ควรใช้ความละเอียดรอบครอบเพื่อหลีกเลี่ยงความพลั้งเผลอบางอย่าง หรือ ความผิดพลาดในการคำนวณนั้น เป็นสาระสำคัญอย่างหนึ่งในการให้ฤกษ์ ท่านจะเสียใจไม่รู้หายในการให้ฤกษ์ผิดพลาดซึ่งจะเป็นไปด้วยประการใดก็ดี เพราะผู้มาขอฤกษ์ย่อมหวังพึ่ง และ เชื่อถือเกียรติคุณของผู้ให้ฤกษ์อย่างเต็มที่

.........มีคำกล่าวแย้งอยู่ทางหนึ่งว่า ฤกษ์ดีนั้นอยู่ที่โอกาสอำนวย คือ คล่องอกคล่องใจเมื่อใดก็เป็นฤกษ์ดีได้เมื่อนั้น อย่างหนุ่มสาวรักกันแล้วตามกันไปโดยไม่ต้องหาฤกษ์ “ เขารักกันนักกันหนา เขาพากันหนี เขามั่งเขามีถมไป “ ดังนี้เป็นตัวอย่างข้าพเจ้าเห็นว่าข้อนี้เป็นเพียงอาจจะเท่านั้น เพราะโอกาสบางคราวอาจตรงกับวันและเวลาฤกษ์ที่ดีก็ได้ ส่วนการคล่องใจนั้นอาจจะค่อนข้างดีเสมอไปก็พอฟัง แต่เพื่อความไม่ประมาทด้วยประการทั้งปวง ล้อมรั้วไว้ก่อนขโมยเข้านั้นจะดีกว่า วัวหายแล้วค่อยล้อมคอก

.........โอกาสนี้ข้าพเจ้าขออภิวันท์แด่ ท่านบูรพาจารย์ ที่สร้างสรรค์คิดค้นวิธีการให้ฤกษ์ขึ้นไว้ และ บรรดาครูผู้สอนแนะนำข้าพเจ้าในเรื่องนี้ อาทิ คุณพระญาณเวท (ศุข ศุขโชติ) , พันเอกหลวงธรณีนิติญาณ (สวัสดิ์ ธรณีนิติญาณ) ซึ่งท่านทั้ง 2 ท่านนี้ได้ถึงแก่กรรมไปหมดสิ้นแล้ว ขอจงได้รับส่วนผลบุญอันข้าพเจ้าได้สร้างไว้ในอดีตก็ตามในอนาคตก็ตาม ข้าพเจ้าขออุทิศให้ด้วยความกตเวทีเคารพ ขอให้ท่านได้ประสบแต่ความสุขในสัมปรายภพนั้น เทอญ.

และนี่เป็นคำนำของ ท่าน พ.ต. หลวงวุฒิรณพัศดุ์ ที่อาจารย์ข้าพเจ้ากำชับว่าถ้าท่านมอบตำรานี้ให้แก่ข้าพเจ้า แล้วข้าพเจ้าจะนำเผยแพร่ ให้ข้าพเจ้าเผยแพร่คำนำนี้ด้วยทุกครั้ง ข้าพเจ้าจึงทำตามที่อาจารย์ข้าพเจ้าสั่งไว้ทุกประการ

.........วันนี้ก็เปรียบดั่งการไหว้ครูเรื่องฤกษ์ แล้วคราวหน้าข้าพเจ้าจะมาต่อในเรื่องฤกษ์กัน ทั้งเกี่ยวกับฤกษ์กำเนิด และ ความรู้เบื้องต้นในฤกษ์กันต่อ ต่อไปข้าพเจ้าขอไหว้ครูข้าพเจ้าบ้างที่ท่านได้แนะนำแก่ข้าพเจ้า ทั้งท่าน อ.อรุณ , อ.สอ้าน , อ.เทพ , อ.ยอดธง , อ.สิงโต ฯลฯ ขอให้ผลบุญในการเผยแพร่ครั้งนี้จงมีแด่ทุกท่านด้วยเทอญ.

.........และการเผลแพร่ครั้งนี้ เนื่องจากมีหลายท่านที่สนใจวิชาโหราศาสตร์ และ ได้พูดคุยกับข้าพเจ้าว่าเขาหาซื้อตำราบางเล่มไม่ได้ เนื่องจากบางเล่มไม่มีวางจำหน่ายในท้องตลาดแล้ว หรือ บางท่านก็อยู่ในต่างจังหวัดไม่มีโอกาสได้ศึกษาตำราดีๆ มากนัก หรือ บางท่านก็ขาดทุนทรัพย์ในการหาซื้อตำรามาศึกษา อาทิมีเด็กคนหนึ่งอยู่เชียงใหม่ที่เคยคุยกับข้าพเจ้าทาง Mail เขาบอกข้าพเจ้าว่าเขารักและสนใจวิชานี้มาก แต่หาตำราดีๆ ศึกษาไม่ได้เลยที่เชียงใหม่ก็ไม่ค่อยมีวางจำหน่ายตำราเก่าๆ เช่นนี้ ตั้งแต่วันนั้นทำให้ข้าพเจ้าเปลี่ยนความคิดใหม่ว่าจะมาทำหน้าที่ให้ข้อมูลจะเป็นการดีกว่า ใครใคร่จะเก็บข้อมูลก็เข้ามาเก็บได้เพราะการให้ข้อมูลของข้าพเจ้ามิได้หวังทรัพย์สินแต่ประการใดเป็นไปด้วยสาธารณะ มาตักตวงไปเถิดของฟรียังมีในโลก มารีบตักกันไปความรู้นั้นยิ่งตักยิ่งฉลาด และ ข้าพเจ้ามีเคล็ดในการใช้ฤกษ์ตามที่ท่าน Nemoo แนะนำมาคือ การที่เราซื้ออะไรให้เก็บใบเสร็จนั้นไว้ แล้วนำมาคำนวณหรือดูว่า ขณะที่เราซื้อสินค้านั้นเป็นเวลาใด จันทร์เสวยฤกษ์อะไร ดาวอื่นเป็นเช่นไร แล้วมาติดตามกันว่าสินค้าที่ซื้อมานั้น จะอยู่กับเรานานไหม จะเสียหรือไม่ หรือซื้อปุบแล้วต้องนำไปเปลี่ยนเลย ลองขยันเก็บมาศึกษาเล่นดูครับ ข้าพเจ้าว่าสนุกดีนะ ทุกวันนี้ข้าพเจ้าก็เก็บเช่นนั้น คราวหน้ามาต่อกันอีกนะครับ เมื่อข้าพเจ้าว่างจะมาต่อให้ทันที รออ่านกันต่อไปแล้วกัน วันนี้ข้าพเจ้าจะไปหอสมุดแห่งชาติไปหาข้อมูลมาเพิ่มเติมให้อีก ไปก่อนละครับ ยามชาติต้องการและข้าพเจ้าว่าง เรามาเจอกันอีกครั้ง

.........ก่อนจะเรียนรู้วิธีการให้ฤกษ์จำต้องเข้าใจในเรื่อง “ ขันธฤกษ์ “ คือหมู่หมวดต่างๆ ของฤกษ์เป็นปฐมบทเสียก่อน เพราะเป็นมูลเหตุแห่งฤกษ์ มีหมวดกองฤกษ์ตามลำดังดังต่อไปนี้

ข้อ 1 ว่าด้วยนวางค์
.........นวางค์ แปลว่า 9 โดยแบ่งราศีๆ หนึ่งเป็น 9 ส่วน ( 1 ราศี 30 องศา มี 9 นวางค์ๆ ละ 3 องศา 20 ลิปดา ) มีนามตามลำดับ ตั้งแต่นวางค์ลูกที่ 1 – 9 ดังนี้
1. ปฐมนวางค์
2. ทุติยะนวางค์
3. ตติยะนวางค์
4. จตุตถะนวางค์
5. ปัญจมะนวางค์
6. ฉัฐมะนวางค์
7. สัตตมะนวางค์
8. อัฏฐมะนวางค์
9. นวมะนวางค์
.........นวางค์ใดที่ขึ้นอยู่กับ ตรียางค์ ที่เป็นลูกพิษ หรือ ตรงกับบาทฤกษ์ที่ขาดแตก เป็นนวางค์ที่ให้โทษไม่ควรแก่การมงคล ดังจะอธิบายต่อไปข้างหน้า

ข้อ 2 ว่าด้วยตรียางค์
......... ตรียางค์ แปลว่า 3 โดยจะแบ่ง 1 ราศีออกเป็น 3 ส่วนๆ ละ 10 องศา ฉะนั้น 1 ตรียางค์ จะเท่ากับ 3 นวางค์ เรียกนามตามลำดับตรียางค์ 1 – 3 ดังนี้
1. ปฐมตรียางค์
2. ทุติยะตรียางค์
3. ตติยะตรียางค์
ฉะนั้น 1 ราศีจึงมี 3 ตรียางค์ และ ก็ถูกกำหนดกฎเกณฑ์เป็นตรียางค์ลูกพิษ ราศีละ 1 ตรียางค์ ตามเกณฑ์ดังนี้
.........ราศี เมษ , กันย์ , ธนู และ มีน ให้ปฐมตรียางค์แรก ของ 4 ราศีนี้ ต้องลูกพิษ นาค
.........ราศี พฤษภ , สิงห์ , ตุลย์ และ กุมภ์ ให้ทุติยะตรียางค์ที่ 2 ของ 4 ราศีนี้ ต้องลูกพิษ ครุฑ
.........ราศี เมถุน , กรกฎ , พิจิก และ มกร ให้ตติยะตรียางค์ที่ 3 ของ 4 ราศีนี้ ต้องลูกพิษ สุนัข หรือ เขี้ยวหมู
ตรียางค์ ที่ต้องลูกพิษนั้นท่านว่าเป็นตรียางค์ที่ร้าย ให้โทษภัย มิควรให้ฤกษ์วางลัคนา ที่ตรียางค์ต้องลูกพิษเป็นอันขาด

ข้อ 3 ว่าด้วยหมู่ดาวฤกษ์
.........หมู่ดาวฤกษ์ ( พระอาทิตย์ ) คือ หมู่พระอาทิตย์ หรือ ดาวฤกษ์ที่อยู่ประจำที่ แล้วพระจันทร์ของเราโคจรผ่านเข้าไปในหมู่ดาวฤกษ์นั้น เมื่อพระจันทร์โคจรผ่านครบ 27 หมู่ฤกษ์ ก็จะเป็นเวลา 1 เดือนตามหลักจันทรคติ และ เราจึงสมมติชื่อกลุ่มดาวฤกษ์ทั้ง 27 หมู่ตามความหมายของรูปหมู่ดาว ซึ่งคล้ายคลึงกับ กลุ่มดาวฤกษ์ในหมู่นักษัตร แล้วเราก็ตั้งนามให้แก่หมู่กลุ่มดาวฤกษ์ทั้ง 27 กลุ่มนั้น ดังนี้
01. กลุ่มดาวม้า ทั้ง 7 ดวง เรียกว่า อัศวินี หมวดฤกษ์ ทลิทโท มีพระอัศวิน เป็นเทพประจำฤกษ์
02. กลุ่มดาวแม่ไก่ ทั้ง 3 ดวง เรียกว่า ภรณี หมวดฤกษ์ มหัทธโน มีพระยามะ เป็นเทพประจำฤกษ์
03. กลุ่มดาวลูกไก่ ทั้ง 8 ดวง เรียกว่า กฤตติกา หมวดฤกษ์ โจโร มีพระอัคนี เป็นเทพประจำฤกษ์
04. กลุ่มดาวจมูกม้า ทั้ง 7 ดวง เรียกว่า โรหิณี หมวดฤกษ์ ภูมิปาโล มีพระประชาบดี เป็นเทพประจำฤกษ์
05. กลุ่มดาวหัวเนื้อ ทั้ง 3 ดวง เรียกว่า มฤคศิรษะ หมวดฤกษ์ เทศาตรี มีพระโสม เป็นเทพประจำฤกษ์
06. กลุ่มดาวฉัตร ทั้ง 1 ดวง เรียก อารทรา หมวดฤกษ์ เทวี มีพระรุทระ เป็นเทพประจำฤกษ์
07. กลุ่มดาวสำเภา ทั้ง 3 ดวง เรียก ปุนัพพสุ หมวดฤกษ์ เพชฌฆาต มีพระอทิติ เป็นเทพประจำฤกษ์
08. กลุ่มดาวปุยฝ้าย ทั้ง 5 ดวง เรียก ปุษย หมวดฤกษ์ ราชา มีพระพฤหัสมุนี เป็นเทพประจำฤกษ์
09. กลุ่มดาวแมว ทั้ง 5 ดวง เรียก อสิเลส หมวดฤกษ์ สมโณ มีพระสาระปะ เป็นเทพประจำฤกษ์
10. กลุ่มดาววานร ทั้ง 5 ดวง เรียก มาฆะ หมวดฤกษ์ ทลิทโท มีพระปิตะเร เป็นเทพประจำฤกษ์
11. กลุ่มดาวเพดานหน้า ทั้ง 2 ดวง เรียก ปุรพผลคุนี หมวดฤกษ์ มหันธโน มีพระภาคะ เป็นเทพประจำฤกษ์
12. กลุ่มดาวเพดานหลัง ทั้ง 2 ดวง เรียก อุตตรผลคุนี หมวดฤกษ์ โจโร มีพระอรัยยมัน เป็นเทพประจำฤกษ์
13. กลุ่มดาวฝ่ามือ ทั้ง 5 ดวง เรียก หัตถ หมวดฤกษ์ ภูมิปาโล มีพระสวิตะ เป็นเทพประจำฤกษ์
14. กลุ่มดาวจรเข้ ทั้ง 1 ดวง เรียก จิตรา หมวดฤกษ์ เทศาตรี มีพระตวัษฏฤ เป็นเทพประจำฤกษ์
15. กลุ่มดาวช้างพัง ทั้ง 4 ดวง เรียก สาติ หมวดฤกษ์ เทวี มีพระวายุ เป็นเทพประจำฤกษ์
16. กลุ่มดาวเขากระบือ ทั้ง 3 ดวง เรียก วิสาข หมวดฤกษ์ เพชฌฆาต มีพระอินทรคณะ เป็นเทพประจำฤกษ์
17. กลุ่มดาวหมี ทั้ง 4 ดวง เรียก อนุราช หมวดฤกษ์ ราชา มีพระมิตระ เป็นเทพประจำฤกษ์
18. กลุ่มดาวช้างใหญ่ ทั้ง 14 ดวง เรียก เชษฎา หมวดฤกษ์ สมโณ มีพระอินทระ เป็นเทพประจำฤกษ์
19. กลุ่มดาวช้างน้อย ทั้ง 9 ดวง เรียก มูล หมวดฤกษ์ ทลิทโท มีพระนิริติ เป็นเทพประจำฤกษ์
20. กลุ่มดาวแรดตัวผู้ ทั้ง 3 ดวง เรียก ปุพพาสาฬห หมวดฤกษ์ มหัทธโน มีพระอาปะหะ เป็นเทพประจำฤกษ์
21. กลุ่มดาวแรดตัวเมีย ทั้ง 5 ดวง เรียก อุตราสาฬห หมวดฤกษ์ โจโร มีพระวิษเวเทวะ เป็นเทพประจำฤกษ์
22. กลุ่มดาวคนจำศีล ทั้ง 3 ดวง เรียก ศรวณะ หมวดฤกษ์ ภูมิปาโล มีพระวิษณุ เป็นเทพประจำฤกษ์
23. กลุ่มดาวกา ทั้ง 4 ดวง เรียก ธนิษฐา หมวดฤกษ์ เทศาตรี มีพระวสุเทวะ เป็นเทพประจำฤกษ์
24. กลุ่มดาวงูเลื้อย ทั้ง 4 ดวง เรียก ศตภิษัช หมวดฤกษ์ เทวี มีพระวรุณ เป็นเทพประจำฤกษ์
25. กลุ่มดาวราชสีห์ตัวผู้ ทั้ง 2 ดวง เรียก ปุพพภัทรบท หมวดฤกษ์ เพขฌฆาต มีพระอชเอกบาท เป็นเทพประจำฤกษ์
26. กลุ่มดาวราชสีห์ตัวเมีย ทั้ง 2 ดวง เรียก อุตราภัทรบท หมวดฤกษ์ ราชา มีพระอศิรพูทัยนะ เป็นเทพประจำฤกษ์
27. กลุ่มดาวปลาตะเพียน ทั้ง 36 ดวง เรียก เรวดี หมวดฤกษ์ สมโณ มีพระปูษัณ เป็นเทพประจำฤกษ์

ชื่อของแต่ละฤกษ์อาจเรียกแตกต่างกันออกไปบ้างตามแต่ละตำรา และ ความเห็นของแต่ละอาจารย์ เพราะของเรานั้นถอดความมาจากภาษาอินเดีย ฉะนั้นแต่ละที่อาจเรียกไม่เหมือนกัน ส่วนตำราดาวฤกษ์ของทางภารตะ เขาจะแบ่งออกถึง 28 ฤกษ์ โดยมีฤกษ์มากกว่าไทยเรา 1 ฤกษ์ ซึ่งมีชื่อว่า Vega ซึ่งอยู่ระหว่าฤกษ์ที่ 21 ( อุตราสาฬห ) กับฤกษ์ที่ 22 ( ศรวณะ ) ไทยเราเรียกว่า ฤกษ์อพิชิต โดยมีพระพรหม เป็นเทพเจ้าประจำฤกษ์ มีดาวอยู่ 1 ดวง ส่วนเทพเจ้าที่ปกปรักรักษาฤกษ์ในแต่ละฤกษ์นั้น ข้าพเจ้าไม่ขอเล่าเพราะจะยาวมาก หากท่านใดสนใจไปหาอ่านเอาในนิทาน มหากาพท์ หรือ คัมภีร์พระเวทย์ ของอินเดียเอา หรือ ถามท่านผู้รู้เกี่ยวกับเทพเจ้าของอินเดียอีกที ก็จะพอได้ทราบว่าเทพเหล่านั้น เป็นเทพอะไรกันบ้าง

ถ้าท่านใดมีแผ่นจานหมุน หรือ รูปของตำแหน่งฤกษ์ ก็นำมาประกอบแล้วพิจารณาดูตามจะเห็นได้ชัดเจนตามที่ข้าพเจ้าจะเล่าต่อไปนี้

ข้อ 4 การจัดหมู่ดาวฤกษ์ เป็นหมวดกอง
.........เมื่อ 1 จักรราศี มี 12 ราศี และ 27 ฤกษ์ ราศีหนึ่งมี 9 นวางค์ ฉะนั้น 1 จักรราศีจึงมี 108 นวางค์ ฤกษ์หนึ่งมี 4 ลูกนวางค์ แต่คำว่านวางค์ในฤกษ์นี้ไม่นิยมเรียกกัน เพราะคำว่านวางค์เป็นส่วนของตรียางค์ จึงมักเรียก นวางค์ ว่า “ บาทฤกษ์ “ มีพระเคราะห์ประจำเกษตรประจำบาทฤกษ์คือ พระเคราะห์เกษตรประจำนวางค์นั่นเอง ดังจะอธิบายต่อไปนี้
.........ฤกษ์ที่ 1 เริ่มจาก สันปุรัตถิมา ( ศูนย์ตะวันออก ) คือเส้นขั้วระหว่างราศีเมษ กับ ราศีมีนต่อกัน แล้วจึงเวียนซ้ายมาทางราศีพฤษภ จนครบ 4 ลูกนวางค์เป็นสุดเขตของฤกษ์ที่ 1 ส่วนฤกษ์ที่ 2 ที่ 3 ฯลฯ ก็รับช่วงต่อกันตามลำดับจนครบทั้ง 27 ฤกษ์ สุดท้ายที่ราศีมีน เราเรียกทั้งหมดว่าหมู่ดาวฤกษ์

ดาวฤกษ์ทั้ง 27 หมู่นั้น ถูกจัดไว้เป็น 3 กอง คือ:-
กองที่ 1 ตั้งแต่ฤกษ์ที่ 1 ถึงฤกษ์ที่ 9 จาก 00.00 องศาของราศีเมษ ถึง 30.00 องศาของราศีกรกฎ
กองที่ 2 ตั้งแต่ฤกษ์ที่ 10 ถึงฤกษ์ที่ 18 จาก 00.00 องศาของราศีสิงห์ ถึง 30.00 องศาของราศีพิจิก
กองที่ 3 ตั้งแต่ฤกษ์ที่ 19 ถึงฤกษ์ที่ 27 จาก 00.00 องศาของราศีธนู ถึง 30.00 องศาของราศีมีน
.........ต่อจากนี้ เอาบาทฤกษ์ลำดับที่ 1 – 9 ของกองทั้ง 3 มารวมกันตามลำดับเป็นหมวดๆ ละ 3 ฤกษ์ คงเป็น 9 หมวด แล้วตั้งชื่อประจำหมวดใหม่เป็นชื่อสำหรับหมวดฤกษ์ ส่วนชื่อฤกษ์ทั้ง 27 หมู่ตามที่ได้กล่าวมาแล้วนั้นเป็นชื่อเฉพาะความหมายของหมู่ดาวฤกษ์แต่ละหมู่ตามรูปนักษัตรต่อเมื่อนำมารวมเป็น 9 หมวดแล้วจึงได้ขนานนามขึ้นใหม่ ซึ่งเป็นความหมายของฤกษ์ที่จะใช้ทำการโดยตรง ไม่ใช่ของหมู่ดาว แล้วจะกล่าวในบทต่อไป

ข้อ 5 ว่าด้วยหมวดฤกษ์
......... หมวดที่ 1 ได้แก่ฤกษ์ที่ 1 , 10 และ 19 เรียกว่า ทลิทโทฤกษ์ แปลว่า ผู้มักน้อย ผู้เข็ญใจ ผู้ขอ ผู้ต้องเหน็ดเหนื่อย ผู้อดทน ผู้ที่ต้องรับผิดชอบสูง ฤกษ์นี้เป็นฤกษ์ของ “ ชูชก “ มีพระอาทิตย์เป็นผู้รักษาฤกษ์ บาทฤกษ์ทั้ง 4 อยู่ในราศีเดียวกันเป็น “ บูรณะฤกษ์ “ คือฤกษ์ที่เต็มโดยสมบูรณ์ คือฤกษ์ที่ไม่ขาดแยกแตกบาทฤกษ์ไปอยู่คนละราศี และเรียกว่า จัตตุรฤกษ์ หรือ ขันธฤกษ์ เป็นฤกษ์ที่ใช้สำหรับการขอสิ่งต่างๆ เพราะถือว่าเป็นฤกษ์ของชูชก จะทำการขอสิ่งใดก็ง่าย เช่น การขอแต่งงาน ทวงหนี้ กู้ยืม ร้องทุกข์ การทำการใดๆ เพื่อให้ผู้อื่นสงสารกรุณา เปิดร้านขายของชำ ของเก่าชำรุด สมัครงาน ทำการใดๆ ที่ริเริ่มใหม่
………หมวดที่ 2 ได้แก่ฤกษ์ที่ 2 , 11 และ 20 เรียกว่า มหัทธโนฤกษ์ แปลว่า คนมั่งมี ผู้รุ่งเรือง เศรษฐี มีพระจันทร์เป็นผู้รักษาฤกษ์ บาทฤกษ์ทั้ง 4 อยู่ในราศีเดียวกันเป็น “ บูรณะฤกษ์ “ เป็นฤกษ์ที่ใช้สำหรับการมงคลต่างๆ เช่น ขึ้นบ้านใหม่ แต่งงาน ปลูกสร้างอาคาร ธุรกิจการเงิน การค้าอุตสาหกรรม เปิดห้างร้าน ลาสิกขาบท สะเดาะเคราะห์ และ สารพัดงานมงคล
.........หมวดที่ 3 ได้แก่ฤกษ์ที่ 3 , 12 และ 21 เรียกว่า โจโรฤกษ์ แปลว่า โจร ผู้ปล้น ผู้ลักขโมย นักเลง ผู้ใช้กำลัง ผู้ทำลายล้าง ผู้กล้าหาญมีอำนาจ ผู้ว่องไว มีพระอังคารเป็นผู้รักษาฤกษ์ ฤกษ์บาททั้ง 4 ไม่รวมอยู่ในราศีเดียวกัน คาบเกี่ยวอยู่ 2 ราศีเป็น “ ฉินทฤกษ์ “ คือ ฤกษ์ขาดแตก โดยเฉพาะบาทแรกของต้นราศีนั้น เป็นฤกษ์บาทที่ร้ายแรงมากกว่าบาทอื่น เป็นนวางค์ที่ร้ายแรงมาก ไม่ควรให้ฤกษ์มงคล โบราณใช้ในการปล้นค่าย จู่โจมโดยฉับพลัน ข่มขวัญ บีบบังคับ ทำการปราบปราม การแข่งขันช่วงชิง การแย่งอำนาจและผลประโยชน์ งานเสี่ยงๆ ในระยะสั้นๆ การปฏิวัติ งานของบุคคลในเครื่องแบบแบใช้กำลัง
.........หมวดที่ 4 ได้แก่ฤกษ์ที่ 4 , 13 และ 22 เรียกว่า ภูมิปาโลฤกษ์ แปลว่า ผู้รักษาแผ่นดิน มีพระพุธเป็นผู้รักษาฤกษ์ บาทฤกษ์ทั้ง 4 อยู่ในราศีเดียวกันเป็น บูรณะฤกษ์ ใช้ในการมงคลต่างๆ งานที่ต้องการความมั่นคงถาวร งานเกี่ยวกับที่ดิน การเกษตร การเช่าซื้อ ก่อสร้าง ปลูกเรือน ยกศาลพระภูมิ แต่งงาน ขึ้นบ้านใหม่ ลาสิกขาบท เปิดอาคารห้างร้าน และ สารพัดงานมงคลทั้งปวง
.........หมวดที่ 5 ได้แก่ฤกษ์ที่ 5 , 14 และ 23 เรียกว่า เทศาตรีฤกษ์ แปลว่า ข้ามท้องถิ่น หญิงแพศยา ผู้ท่องเที่ยว บางคราเรียกว่า “ เวสิโยฤกษ์ “ หมายถึงฤกษ์พ่อค้า-แม่ค้า มีพระเสาร์เป็นผู้รักษาฤกษ์ บาทฤกษ์ทั้ง 4 อยู่ปลายราศีหนึ่ง และ ต้นราศีหนึ่ง แห่งละ 2 บาทฤกษ์ คือคาบเกี่ยวอยู่ราศีละครึ่ง คือในราศี พฤษภกับเมถุน , กันย์กับตุลย์ และ มกรกับกุมภ์ เป็นฤกษ์อกแตก หรือ พินทุฤกษ์ หรือ ตินฤกษ์ ใช้ในงานการติดต่อการค้าระหว่างถิ่น เกี่ยวกับความสนุกสนานชักชวนคนเข้าออกมาก เปิดโรงมหรสพ สถานเริงรมย์ ซ่องโสเภณี โรงแรม โรงหนัง ตลาดและศูนย์การค้า การประกอบอาชีพนอกสถานที่ อาชีพเร่ร่อน อาชีพที่ต้องย้ายที่อยู่เสมอ
.........หมวดที่ 6 ได้แก่ฤกษ์ที่ 6 , 15 และ 24 เรียกว่า เทวีฤกษ์ แปลว่า นางพญา ความงามหรูหรา ความมีเสน่ห์ โชคลาภ และ การสมความปรารถนา มีพระพฤหัสฯเป็นผู้รักษาฤกษ์ บาทฤกษ์ทั้ง 4 อยู่ในราศีเดียวกันเป็น บูรณะฤกษ์ เป็นฤกษ์ที่มุ่งให้เกิดโชคลาภ การเข้าหาผู้หลักผู้ใหญ่ การหมั้นหมายและสมรส การส่งตัวเจ้าสาวและเข้าห้องหอ การทำกิจการที่ต้องการชื่อเสียงและมีเสน่ห์ งานมีเกียรติ งานเชิงศิลปะตกแต่งชั้นสูง เปิดร้านค้าอัญมณีเครื่องประดับ ร้านเสริมสวย ตัดเย็บเสื้อผ้า การประชาสัมพันธ์ ลาสิกขาบท ขึ้นบ้านใหม่ ขอความรัก งานเพื่อความสงบเรียบร้อย และ สารพัดงานมงคลทั้งปวง
.........หมวดที่ 7 ได้แก่ฤกษ์ที่ 7 , 16 และ 25 เรียกว่า เพชฌฆาตฤกษ์ แปลว่า ผู้ทำหน้าที่ฆ่า มีพระราหูเป็นผู้รักษาฤกษ์ ฤกษ์บาททั้ง 4 แตกขาดกัน และ ตรงข้ามกับ โจโรฤกษ์ เรียกว่า “ ตรินิเอก “ คืออยู่ปลายราศี 3 ฤกษ์บาท และ ต้นราศี 1 ฤกษ์บาท ไม่ควรให้ฤกษ์ในการมงคลเลย เป็น ฉันทฤกษ์ ( ฤกษ์แตกขาด ) เหมาะสำหรับ การฟันผ่าอันตรายและอุปสรรค ต่อสู้เสี่ยงภัยต่างๆ อาสางานใหญ่ ทำกิจปราบปรามศัตรู ตัดสินคดีความ ประกอบพิธีไสยศาสตร์ ปลุกเสกเครื่องรางของขลัง ลงเลขยันต์ สร้างวัตถุมงคลแบบคงกระพันชาตรี สร้างสิ่งสาธารณะกุศลสงเคราะห์ เปิดโรงพยาบาล การรักษาโรคเรื้อรังทีหายยากๆ การยาตราทัพ เจิมอาวุธยุทธภัณฑ์ สร้างโบสถ์วิหารการเปรียญ คล้ายกับโจโรฤกษ์ แต่ฤกษ์นี้จะแรงกว่า
.........หมวดที่ 8 ได้แก่ฤกษ์ที่ 8 , 17 และ 26 เรียกว่า ราชาฤกษ์ แปลว่าผู้ยิ่งใหญ่
ผู้มีอำนาจวาสนา พระเจ้าแผ่นดิน มีพระศุกร์เป็นผู้รักษาฤกษ์ บาทฤกษ์ทั้ง 4 อยู่ในราศีเดียวกัน เรียกว่า บูรณะฤกษ์ เป็นฤกษ์เฉพาะกิจการของผู้หลักผู้ใหญ่ ผู้นำกิจการขึ้นไปจนถึงพระราชา เหมาะสำหรับงานราชพิธี งานราชการงานเมือง สร้างที่ประทับ งานที่ต้องการชักจูงให้ผู้อื่นดำเนินตาม การเข้ารับตำแหน่งงาน การแสวงหาชื่อเสียงเกียรติยศ การเข้าหาผู้หลักผู้ใหญ่ งานมงคลสมรสที่หรูหรามีเกียรติ ลาสิกขาบท การขึ้นบ้านใหม่(สามัญชนควรเว้น ถ้าหาฤกษ์ไม่ได้ก็พออนุโลมใช้ได้ เพื่อดวงชะตาและความเหมาะสม) และ งานมงคลทั้งปวง
.........หมวดที่ 9 ได้แก่ฤกษ์ที่ 9 , 18 และ 27 เรียกว่า สมโณฤกษ์ แปลว่า (สงบเรียบร้อย นักบวช นักสอนศาสนา มีพระเกตุเป็นผู้รักษาฤกษ์ ฤกษ์บาททั้ง 4 อยู่ปลายราศีเดียวกัน แต่บาทฤกษ์สุดท้ายนี้เป็นนวางค์ขาดสุดราศีพอดี เรียกว่า “ จัตตุรฤกษ์ หรือ ขันธฤกษ์ “ จึงเป็นจุดที่มีผลเสียให้เกิดอันตรายต่างๆ ในการแข่งขัน ใช้ได้เฉพาะกิจเกี่ยวกับความสงบความสุจริต เป็นฤกษ์ที่ทำพิธีกรรมทางศาสนา และ ทางนักบวช เช่น การทำขวัญนาค การอุปสมบท หล่อพระและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เข้ารับการศึกษา และ การกระทำทุกอย่างเพื่อความสงบร่มเย็นเป็นสุข สงเคราะห์ในฤกษ์นี้ได้ เช่น ทำบุญขึ้นบ้านใหม่ ทำบุญต่ออายุ

สรุปบทอธิบาย
.........บาทฤกษ์ทั้ง 4 ของ โจโรฤกษ์ , เพชฌฆาตฤกษ์ และ เทศาตรีฤกษ์ นั้นเป็นบาทฤกษ์ที่ร้ายทั้งสิ้น ควรงดการมงคล บาทฤกษ์ที่ 1 ของโจโรฤกษ์ ในนวางค์พฤหัสฯซึ่งขาดอยู่ในราศีธาตุไฟ คือ ราศี เมษ , สิงห์ และ ธนู นั้นเรียกว่า “ เอกตรินิ “ กับ บาทฤกษ์ที่ 4 ของ เพชฌฆาตฤกษ์ ในนวางค์จันทร์ ซึ่งขาดอยู่ในราศีธาตุน้ำ คือ ราศี กรกฎ , พิจิก และ มีน เรียกว่า “ ตรินิเอก “ รวม 6 บาทฤกษ์นี้ร้ายนัก เป็นที่สิ้นทำลายทั่วไป ตามทางพยากรณ์มีว่า เมื่อลัคนาจร หรือ อินทภาษบาทจันทร์ มาตกอยู่ในบาทฤกษ์ทั้ง 6 บาทฤกษ์นี้ หากมีดาวบาปเคราะห์มาทับอีกด้วยแล้ว ท่านว่าดวงชะตาเข้าฆาต ในระหว่างนั้นจะถึงตาย ความรุนแรงเสมอด้วยนวางค์ที่ต้องลูกพิษ จึงห้ามวางลัคนาฤกษ์ให้เกาะอยู่ในบาทฤกษ์เหล่านี้เป็นอันขาด แม้ผุ้เกิดมาก็ดี ถ้าลัคนากำเนิดเข้าเกาะอยู่ในนวางค์ทั้ง 6 นี้ ท่านว่าอับเฉามืดมน มักต้องประสพเหตุการร้ายแรงในชีวิต มิฉะนั้นก็ต้องเป้นคนพิกลพิการ ไปด้วยประการใดประการหนึ่ง

ส่วนบาทฤกษ์ที่ขาดอยู่ในราศีละ 3 บาทฤกษ์ คือบาทฤกษ์ที่ 2 , 3 และ 4 ของโจโรฤกษ์อันได้แก่นวางค์ของ เสาร์ , เสาร์ และ พฤหัสฯ ซึ่งขาดอยู่ในราศีธาตุดิน คือราศี พฤษภ , กันย์ และ มกร ในประเภทเอกตรินิ กับ บาทฤกษ์ที่ 1 , 2 และ 3 ของเพชฌฆาตฤกษ์ อันได้แก่นวางค์ของ อังคาร , ศุกร์ และ พุธ ซึ่งขาดอยู่ในราศีธาตุลม คือ เมถุน , ตุลย์ และ กุมภ์ ในประเภทตรินิเอก รวมทั้ง 18 บาทฤกษ์นี้นับเข้าอยู่ในประเภทร้ายแรงเหมือนกันกับบาทฤกษ์ที่ขาดอยู่ในราศีเพียงบาทฤกษ์เดียว

อีกประเภทหนึ่ง คือ บาทฤกษ์ที่ขาดอยู่ราศีละ 2 บาทฤกษ์ คือบาทฤกษ์ที่ 1 กับ 2 ของเทศาตรีฤกษ์ ได้แก่ นวางค์ของ อาทิตย์ กับ พุธ ซึ่งขาดอยู่ในราศีธาตุดิน คือราศี พฤษภ , กันย์ และ มกร กับ บาทฤกษ์ที่ 3 กับ 4 ของฤกษ์เดียวกันนี้ ได้แก่นวางค์ของ ศุกร์ กับ อังคาร ซึ่งขาดอยู่ในราศีธาตุลม คือราศี เมถุน , ตุลย์ และ กุมภ์ ทั้ง 12 บาทฤกษ์นี้เรียกว่า “ ตินฤกษ์ หรือ พินทุฤกษ์ “ ก็นับเข้าอยู่ในประเภทร้ายแรงเช่นกัน แต่รองลงมาจากประเภท เอกตรินิ และ ตรินิเอก

.........ส่วนบาทฤกษ์ต้นของทลิทโทฤกษ์ กับ บาทฤกษ์สุดท้ายของสมโณฤกษ์ นั้นเป็นบาทฤกษ์ที่ไม่สู้ดีนัก ทลิทโทฤกษ์ในฤกษ์บาทที่ 1 เรียกตามศัพท์โหรว่า “ บาทพยะกะริขัง “ ได้แก่นวางค์อังคาร ซึ่งเป็นนวางค์ต้นของราศี เมษ , สิงห์ และ ธนู ส่วน สมโณฤกษ์ในฤกษ์บาทที่ 4 เรียกตามศัพท์โหรว่า “ จัตตุรฤกษ์ “ ได้แก่นวางค์พฤหัสฯ ซึ่งเป็นฤกษ์บาทสุดท้ายของราศี กรกฎ , พิจิก และ มีน ฉะนั้นจึงให้บาทฤกษ์ทั้ง 2 นี้เป็นบาทฤกษ์ที่ขาดตอนจากกองอื่น ซึ่งถือเป้นหัวเลี้ยวหัวต่อของฤกษ์และราศี ทำให้บาทฤกษ์เหล่านี้เสื่อมไปไม่ควรแก่การมงคลบางอย่าง แต่อย่างไรก็ดียังนับว่ามีส่วนร้ายน้อยกว่าบาทฤกษ์ ที่แตกขาดโดยแยกราศีกันอยู่

.........นอกนั้นเป็นบาทฤกษ์ที่ดีทั้งสิ้น เหมาะแก่การมงคลทั้งปวงตามความหมายฤกษ์

อ่านแล้วใช่ว่าอ่านผ่านๆ เมื่อรู้ว่าดีก็พึงรับรู้ว่าดีนั้นดีแบบไหน ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์ไม่มงคลก็พึงรู้ว่าควรแก้ไขเช่นไรเพราะในนิทานแฝงเรื่องแก้ไว้ให้ด้วย อยู่ที่ปัญญาของท่านแล้วว่าจะแก้ไขได้เช่นไร เพราะบางฤกษ์นั้นเป็นฤกษ์โจร หรือ ฤกษ์ไม่ดี แต่อย่าลืมว่ามันอยู่ที่ตัวเราเองด้วย พุทธศาสนาสอนทางดำเนินชีวิตในเรานำไปปรับปรุงแก้ไขไว้พึงนำมาประกอบมาใช้ด้วยจะเป็นมงคลยิ่ง เมื่อรู้แล้วและนำมาแก้ไขก็จะประเสริฐยิ่ง บางครั้งจะดีงามกว่าผู้ที่กำเนิดในฤกษ์อันเป็นมงคลซะอีก อันนี้เป็นทัศนะของข้าพระเจ้าเองท่านผู้อ่านเห็นเป็นประการใด เรามาร่วมวิพากษ์วิจารณ์กันได้ และการเข้าร่วมวิพากวิจารณ์เช่นนี้แหละที่ข้าพเจ้าอยากให้เกิดขึ้นในบอร์ดแห่งนี้ ( วิพากษ์วิจารณ์นะครับ หาใช่ทะเลาะ ) แล้วครั้งหน้าเราจะมาวิเคราะห์เรื่อง พินธุบาทว์ ว่าแต่ละแบบมีผลอย่างไรบ้างตามทัศนะของแต่ละท่านที่ได้เจอมา ท่านใดเห็นด้วยช่วยยืนยันมาด้วย จะได้ทำกันแบบเป็นเรื่องเป็นราวไว้เป้นที่อ้างอิงร่วมศึกษากัน ... ขอบคุณครับ

01.ฤกษ์อัศวินี
บุคคลที่เกิดในฤกษ์นี้ ได้แก่ เขสปกุมาร บุตรเศรษฐีเมืองพาราณสี ผู้มีทรัพย์มากมายครั้นบิดาถึงแก่กรรม ทรัพย์นั้นก็ตกเป็นมรดกแก่เขสปกุมาร แต่เขสปกุมารไม่สามารถรักษาทรัพย์มรดกนั้นไว้ได้ เที่ยวแจกจ่ายคนยากจน ขอทานกิน ฉะนั้นฤกษ์นี้ บิดามารดาทิ้งมรดกไว้เท่าใด ก็ไม่อาจรักษาทรัพย์นั้นไว้ได้

02.ฤกษ์ภรณี
ได้แก่ โฆสกกุมาร ผู้โชคดีได้สมบัติของเศรษฐีแปดร้อยโกฏิมาครอบครอง คนเกิดในฤกษ์นี้ แม้กำเนิดในตระกูลที่เข็ญใจ ก็จะได้ซึ่งสุขสมบัติอันมงคลยิ่ง

03.ฤกษ์กฤติกา
ได้แก่ หิงสะกุมาร 2 พี่น้องถือกำเนิดมาในตระกูลเศรษฐี บิดามารดาอบรมสั่งสอนอย่างใดก็หาประพฤติตามไม่ บิดามารดาจึงขับออกจากบ้านไป 2 พี่น้องเมื่อถูกขับออกจากบ้านก็มาเป็นโจร มาวันหนึ่งถูกชาวบ้านจับได้ จึงนำตัวไปถวายพระเจ้ากรุงพาราณสี พระเจ้ากรุงพาราณสีมีจิตเอ็นดูสงสารจึงรับเลี้ยงไว้ โดยแต่ตั้งให้เป็นขุนพล แต่ทั้ง 2 กลับเนรคุณยกพลเข้าปล้นสมบัติพระเจ้ากรุงพาราณสี แต่ถูกพระเจ้ากรุงพาราณสีจับได้เสียก่อนแล้วนำ หิงสะกุมารทั้ง 2 ไปประหารเสีย ผู้เกิดในฤกษ์นี้ มักเป็นโจร

04.ฤกษ์โรหิณี
ฤกษ์นี้จะได้ดีที่ต่างแดน ท่านจะบูชาลาภจตุบาทโคกระบือ นิทานมีอยู่ว่า อ้าย-ยี่ 2 พี่น้องผู้กำพร้า หาญาติและทรัพย์มิได้ มีอาชีพหาฟืนขาย ยี่ผู้น้องจึงชวนอ้ายพี่ชาย ไปเป็นข้ารับใช้ทำราชการกับท้าวพระยาเห็นจะเป็นการดีกว่า อ้ายผู้พี่จึงแสดงความคิดเห็นว่า การที่จะไปรับราชการกับท้าวพระยานั้น ท้าวพระยานั้นท่านคงไม่รับ ท่านจะรับเฉพาะคนที่มีวิชาความรู้ ซึ่งอ้ายและยี่พี่น้องหาได้มีวิชาความรู้ไม่ ทั้ง 2 จึงตกลงพากันไปร่ำเรียนศึกษาหาวิชาความรู้เพื่อรับราชการ โดยไปร่ำเรียนมนตร์กำบังหายตัว แล้วเอาวิชาไปใช้ย่องขึ้นบ้านผู้อื่น แต่ถูกจับได้เจ้าของบ้านฟันอ้ายผู้พี่ตาย ทรัพย์ที่ได้มานั้นจึงตกอยู่กับยี่ผู้น้อง และในค่ำคืนวันหนึ่งท้าวพระยาได้ออกเที่ยวนอกราชวัง ได้พบกับยี่ ที่ศาลา ท้าวพระยาสอบถามจนรู้ว่ายี่มีวิชาดีจึงชักชวนมาเป็นสหาย แล้วแต่งตั้งให้เป็นเอกอำมาตย์ ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้ ถ้าเป้นชายจะได้เป็นมนตรี ถ้าเป็นหญิงจะได้เป็นนางพระยา

05.ฤกษ์มฤคศิร
ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้มักจะ ทุกข์ๆ สุขๆ คละเคล้ากัน จะต้องภัยศัตรูจะปองร้าย ให้ไปต่างประเทศจึงจะเป็นเจ้าแห่งสมบัติ ได้แก่ ราชกุมารซึ่งถูกประชาชนเนรเทศจากบ้านเกิดเมืองนอน แล้วโดยสารสำเภาไปยังนานาประเทศ ครั้นวันหนึ่งนายสำเภาถึงแก่ความตายลง เหล่าพ่อค้าวาณิชทั้งหลายจึงยกราชกุมารขึ้นเป็นนายสำเภาแทน

06.ฤกษ์อารทรา
จะมีความสุขเพราะโชคลาภ อันได้แก่นางศรีสมุทร์ภรรยานายสำเภา ต้องมาตกยากเข็ญใจช้อนปลาขาย วันหนึ่งเห็นชายผู้หนึ่งแบกฟืนมา ซึ่งล้วนเป็นท่อนจันทร์เนื้อดี จึงตรงเข้าไปถามชายตัดฟืนว่าฟืนเช่นนี้มีมากไหม ชายตัดฟืนก็ตอบกลับว่ามีมากอยู่ นางจึงให้ชายตัดฟืนนำฟืนทั้งหมดมาแล้วรับซื้อไว้ทั้งหมด และ นำไปจำหน่าย นางและนายสำเภาจึงได้กำไรจากการขายไม้จันทร์เป็นอันมากจนสามารถซื้อสำเภาและร่ำรวยได้เหมือนเก่า ผู้ใดกำเนิดมาในฤกษ์นี้ ถ้าเป็นชายท่านขอให้ลูกสาว ถ้าเป็นหญิงจะได้เป็นแม่ศรีเรือนผู้มีทรัพย์มาก

07.ฤกษ์ปุนัพสุ
มักเกิดโรคา จะตายด้วยโรคเบียน แต่จะเกิดโชคลาภช้าง ฤกษ์นี้ได้แก่บุรุษผู้หนึ่ง อาชีพเป็นเพชฌฆาตสังหารคนโลหิตมิได้แห้ง ผู้ใดเกิดในฤกษ์นี้จะมีจิตใจกล้าแข็งดั่งเพชฌฆาต จะได้เป็นทหารท้าวพระยา

08.ฤกษ์ปุษย
ได้แก่ปุทลักษณ์ วันหนึ่ง นางอักขมุขี ไปได้พระยา อนึ่งได้แก่นางมัลลิกาลูกของไพร่ผู้ดูแลสวนดอกไม้ วันหนึ่งได้ตกไปเป็นชายาท้าวโกศลราช ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้จะมีชัยชนะมีความกล้าหาญ ท้าวพระยาบูชา ช้างม้าโภคทรัพย์ดี แต่มักเกิดโรคภัยเบียดเบียน แม้กำเนิดในตระกูลต่ำเข็ญใจก็จะได้เป็นใหญ่ในภายหน้า ถ้าอยู่ในกำเนิดตระกูลดีแล้ว เปรียบดั่ง ลูกท้าวพระยา วันดีคืนดีมีท้าวพระยาเมืองอื่น เอาเมืองมายกให้ให้ 101 เมือง สรุปกำเนิดในชั้นวรรณะไหนย่อมเจริญกว่าวรรณะเดิมที่กำเนิด

09.ฤกษ์อสิเลส
ได้แก้พระโมคคัลลานะ ผู้ทรงฤทธานุภาพเจ้าประกอบด้วยวิชา ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้ จะได้ดีในทางศาสนาจะได้เป็นสังฆปรินายกดำรงพระศาสนา หรือไม่ก็จะได้เป็นผู้ทรงศีล ถ้าเป็นคฤหัสถ์จะได้เป็นเสมียนนักการ หรือ หมอโหราถ้าเป็นหญิงจะได้เป็นภรรยาผู้หลักผู้ใหญ่ที่มีชื่อเสียง แม้ถ่อยสุดก็จะได้เป็นหญิงผู้มีวิชาดี ผู้กำเนิดในฤกษ์นี้มักมีภัย มีทุกข์ด้วยท้าวพระยา จะฉิบหายเพราะโทษประทุษร้ายจากเสนาบดี

10.ฤกษ์มาฆะ
ได้แก่เศรษฐีในเมืองพาราณสี บิดามารดาให้ทรัพย์อย่างมากมาย แต่หารักษาทรัพย์นั้นไม่อยู่พาทรัพย์ฉิบหาย เมื่อหมดทรัพย์สมบัติก็หันไปยึดอาชีพโจรลักทรัพย์ในคลังท้าวพระยา ถูกจับได้และถูกประหารเสีย ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้ จะสุขบ้างทุกข์บ้าง ท้าวพระยาจะให้คุณ ญาติพี่น้องจะประเสริฐอุดม แต่ทว่าครองทรัพย์นั้นมิได้แม้จะขวนขวายเท่าใดก็ตาม

11.ฤกษ์ปุพพผัคคุนี
ฤกษ์นี้ได้แก่กุมารผู้หนึ่งซึ่งไร้ทรัพย์ไร้ญาติ กำพร้าเมื่ออายุ 16 ชันษา โดยไปอาศัยพึ่งอยู่กับนายสำเภา นายสำเภาเห็นใจให้เงินมาก้อนหนึ่งเพื่อไปทำทุนค้าขาย กุมารก็ตั้งใจค้าขายได้กำไรจนเป็นเศรษฐีมีทรัพย์สินมหาศาล จนเป็นที่ปรากฏไปถึงหูท้าวพระยาๆ จึงประทานนามให้เป็นยมุนามหาเศรษฐี ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้ จะมีมีสำเภานาวา ปรารถนาสิ่งใดก็จะมีความมุมานะพยายามจนได้มา ศัตรูก็จะหันมาให้ความนับถือ ทรัพย์ธัญญาหารประกอบทรัพย์สมบัติศฤงคาร แต่มักจะมีโรคภัยคอยเบียดเบียน

12.ฤกษ์อุตรผัคคุนี
ฤกษ์นี้ได้แก่พระโพธิสัตว์ซึ่งจุติมาครองเมืองพาราณสี ขณะนั้นมีโจรกำลังเท่าช้างสาร คุมไพร่พลโจร 500 คนเที่ยวปล้นบ้านเรือนทั่วเมืองพาราณสี อันเป็นที่หวาดกลัวของผู้คนในเมืองยิ่ง ความทราบถึงพระเจ้าพาราณสีๆ ทรงตรัสให้จัดรี้พลเป็นจำนวลมาก ออกจับเอามหาโจรผู้นั้นจนสำเร็จ ผู้ใดกำเนิดมาในฤกษ์นี้มักเป็นโจรต้องขื่อคา




13.ฤกษ์หัตถี
เดิมมีโคบาล 2 คน เลี้ยงโคด้วยกัน คนหนึ่งกล่าวว่า ท่านโปรดช่วยดูแลโคให้เราสักหน่อยเถอะเราจะตอบแทนท่านด้วยอาหารห่อแก่ท่านให้จงมาก โคบาลอีกคนจึงรับหน้าที่นั้นไว้และดูและฝูงโคนั้นเป็นอย่างดี แล้วผู้ฝากกลับมาพร้อมเอาข้าวห่อมาให้ ผู้รับติว่าน้อยไปไม่คุ้มค่าเฝ้าต้องการมากกว่านี้ ผู้ฝากไม่ยอมให้ ต่างโต้เถียงกันจนเรื่องมาลงเอยที่ศาล พระยาเห็นว่าโคบาลทั้ง 2 ต่างไม่ยอมความกัน ณ.ที่นั้นมีอยู่ผู้หนึ่งนามว่า กะไสย มาบังคับให้เอาข้าวมาจำนวน 11 ห่อกองไว้ แล้วกะไสย จึงถามผู้รับฝากว่า กองใดมาก ผู้รับฝากตอบว่ากองกลางนั้นมาก กะไสยก็ว่ามากแล้วก็จงเอาไปเถิด คดีความจึงได้ยุติ พระยาเห็นความสามารถของกะไสย จึงตั้งให้เป็นมนตรี อันว่าผู้กำเนิดมาในฤกษ์นี้แม้จะกำเนิดในตระกูลถ่อยก็จะได้เป็น ขุนนางผู้ใหญ่

14.ฤกษ์จิตต
ได้แก่พระโพธิสัตว์ กับ ชาย 2 คนๆ หนึ่งชื่อ เทวจิต กับ สารจิต ได้เข้าสนทนาเจรจากับพระโพธิสัตว์แล้วชักชวนกันว่า เราไม่ควรมาอยู่กัน ณ.ที่นี่เพราะเห็นจะไม่เกิดประโยชน์เท่าที่ควร จึงตกลงพากันไปยังนครหัสดิน เมื่อไปถึงท้าวพระยาได้พูดคุยไต่ถามสนทนากับพระโพธิสัตว์ๆ ก็ได้ถวยพระธรรมเทศนา ท้าวพระยาชื่นชมพร้อมยกราชธิดาเป็นบูชาพระโพธิสัตว์ ส่วนเทวจิต กับ สารจิต ก็ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอำมาตย์ซ้ายขวา อันผู้ใดกำเนิดมาในฤกษ์นี้จะได้ดั่งนิทานที่ว่าไว้

15.ฤกษ์สาติ
มีนารีผู้หนึ่งนามว่า สาไข มีอาชีพเก็บผักขาย มีบุตรีนามว่า ปุษยนารี อายุ 15 ปีไปเป็นคนรับใช้เศรษฐีชื่อ ภัทรา ผู้มีทรัพย์สินมหาศาล นานมาภรรยาเศรษฐีตาย เศรษฐีจึงยกนางปุษยนารีขึ้นเป็นภรรยา จนให้กำเนิดบุตรคนหนึ่ง ครั้นหมดบุญลงทรัพย์สมบัติก็ตกแก่บุตร ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้ ถ้าเป้นชายท่านขอลูกสาวให้ ถ้าเป็นหญิงจะเป็นใหญ่ในทรัพย์สินเงินทอง ประกอบด้วยทรัพย์ศฤงคารและข้าคน

16.ฤกษ์วิสาข
ตามราชาทึก อันสังหารคนไม่ได้ขาด ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้จะได้เป้นทหารพระยา มิฉะนั้นจะเป็นนายเพชฌฆาต จะเป็นชาวประมง พราน ถ้าเป้นหญิงจะเป็นแพศยาอย่าสงสัย

17.ฤกษ์อนุราช
ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้จะได้โภคทรัพย์สมบัติ สตรีจะบูชา ทำการเกี่ยวกับช่างจะดี ถ้าประกอบด้วยพระเคราะห์ที่เป็นมหาอุจ แม้จะเกิดเป็นลูกไพร่ต่ำช้า ก็จะได้กินเมือง ถ้าหญิงพงศ์ขุนจะได้เป็นนางราชกัลยา

18.ฤกษ์เฉฏฐ
จะต้องภัยศัตรู จะมีทุกข์ แต่จะมีสมบัติทรัพย์ธัญญาหารมาก ถ้าพระเคราะห์ประกอบด้วยมหาอุจ 5 ตัวจะเป็นผู้มีฤทธิ์เหาะเหินเดินอากาศได้ แม้บวชก็จะเป็นสังฆราชเป็นใหญ่กว่ากว่าสงฆ์ทั้งปวง ถ้ามีสกุลพราหมณ์จะรู้จบไตรเพท ถ้ามีมหาอุจ 3 ตัว จะเป็นดาบสฤาษี มีมหาอุจ 2 ตัวดุจเดียวกับมหาอุจ 3 ตัว ถ้ามีมหาอุจตัวเดียวถ้าบวชเรียนภายภาคหน้าจะเป็นสัมมาอัครธรรมถึก ถ้าเป็นคฤหัสถ์จะเป็นเสมียนผู้ใหญ่ เป็นหญิงจะได้เป็นมารดาพระสงฆ์ผู้รู้ธรรมวินัย

19.ฤกษ์มูล
ได้แก่นางสุพรรณ บุตรีเศรษฐีในเมืองปาตะลีบุตร มีทรัพย์อันมหาศาล เมื่อบิดาถึงแก่กรรมทรัพย์ทั้งปวงไม่ได้ตกแก่นาง นางนั้นต้องเข็ญใจไร้ทรัพย์ ผู้กำเนิดในฤกษ์นี้มักเป็นคนไร้ทรัพย์ มักต้องช้ำใจ มีโรคภัยมาก ตายด้วยเขี้ยวงาสัตว์ร้าย

20.ฤกษ์ปุพพสาฬห
ได้แก่ ศรีวีระ ผู้เข็ญใจแห่งเมืองอินทรปัตถ์ เก็บใบมะขามอ่อนให้มารดานำไปขาย อุตสาหะทำไร่ทำนาทำสวน ได้ข้าว 3 เกวียน เห็นหญ้าอ่อนๆก็นำไปขายให้พ่อค้าเลี้ยงม้าเป็นประจำ พ่อค้าพึงพอใจจึงมอบลูกม้าให้ตัวหนึ่งเป็นอาชานัย แล้วมีเศรษฐีผู้หนึ่งเอาทองมาแลกกับม้า ศรีวีระไม่รับ ความทราบถึงกษัตริย์ให้เอาทอง 1 ล้านมาให้ขอซื้อม้าเพื่อนำไปเป็นราชพาหนะ ศรีวีระจึงขายให้แล้วนำทองที่ได้มาลงทุนค้าขายจนได้กำไรเพิ่มเติมมหาศาล กษัตริย์จึงแต่งตั้งให้เป็นมหาเศรษฐี ผู้ใดกำเนิด มักทำการค้ามีเงินทองมากมาย มีความสุข ได้ลาภจากสตรี ได้ความสุขเพราะสตรี

21.ฤกษ์อุตราสาฬห
ได้แก่มหาสุข บุตรีมนตรีเมืองไพศาลี ไปคบเพื่อนที่เป็นโจรแล้วออกปล้นทุกแห่ง มหาสุขกับพวกโจรห้าร้อยถูกจับได้ แล้วนำตัวไปถวายพระยาๆ ให้ประหารโจร เอาแต่มหาสุขไว้ ครั้นพระยาสวรรคต โหราจารย์ทั้งหลายจึงยกให้มหาสุขเป็นกษัตริย์สืบต่อไป ผู้เกิดฤกษ์นี้มักเป็นโจร มีภัยด้วยอาวุธ มักมีโรคร้ายคุกคาม มีโทษ 3 ประการดังนี้ แต่ถ้ามีมหาอุจหนึ่งตัว ต้นแม้จะร้ายแต่ปลายดี

22. ฤกษ์สาวณ
มีเมืองหนึ่งชื่อ สุนทคิรีมหานคร มีคราหนึ่งเมืองอินทรปัตถ์แต่ง เต่าทอง ส่งมายังสุนทคิรีมหานคร แต่เต่ามิได้ไข่ ชาวเมืองหมดปัญญาที่จะแก้ปริศนาทำให้เต่ายนต์ อันมีกลปริศนาไข่ได้ถึง 10 ปี ชาวอินทรปัตถ์ต่างเย้ยหยันว่าถ้าไม่สามารถไขปริศนาให้เต่าไข่ได้ ให้มากราบไหว้เจ้ากรุงอินทรปัตถ์ ท้าวสุนทคิรีโกรธกริ้วยิ่ง ให้ตีฆ้องร้องเป่าหาผู้มีปัญญามาแก้กลนี้ มีผู้หนึ่งรับอาสาแล้วเอาเข็มมาแหย่จมูกเต่ายนต์ เต่ายนต์ก็ออกไข่มา พระยาจึงแต่งตั้งให้เป็นขุนพล ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้จะได้เป็นมนตรีใหญ่ จะได้โคกระบือ ข้างมา ลูกเมียจะได้

23. ฤกษ์ธนิษฐ
ได้แก่พระยาอุเทน จากถิ่นที่อยู่ไปอยู่ถิ่นอื่นจนได้เป็นท้าวพระยา ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้มักจะไปได้ดีในต่างแดน จะเป็นราชทูต เดินทางๆบกดี ทางน้ำไม่ดี กำเนิดใต้ไปได้ดีเหนือ กำเนิดเหนือไปได้ดีใต้ จะได้ลาภอันใหญ่

24. ฤกษ์สตพภิสช
มีนางราชกัลยาองค์หนึ่งเป็นราชธิดากษัตริย์เมืองอินทรปัตถ์ เมื่อถึงกาลอันสมควรแก่การสยุมพรแล้ว ราชบิดาจึงประกาศเชิญชวนบรรดาราชา ราชบุตร มนตรี กวี ปราชญ์ ชาติเศรษฐี ประชาราษฎร มาประชุมที่หน้าพลับพลา แล้วให้ราชธิดาเสี่ยงมาลัยเลือกคู่ ถ้าชื่นชอบชายใดให้นำมาลัยไปสวมพระราชบิดาจะอภิเษกให้ ราชธิดาเห็น อะโสภาผู้เฒ่าทำให้เกิดความพึงพอใจด้วยบุพเพสันนิวาส จึงมอบมาลัยนั้นแด่อะโสภา หมู่ชนจึงนินทากล่าวเย้ยหยันว่า นางประหลาดไปรักผัวแก่ แต่พระราชบิดาก็อภิเษกให้ตามที่ได้ตรัสไว้ ครั้นนานมาพระราชบิดาก็ได้สวรรคต สมบัติการครองเมืองก็ตกแก่อะโสภาผู้เฒ่านั้น ผู้ใดกำเนิดมาในฤกษ์นี้ ท่านจะขอให้ลูกสาว จะได้ดีเพราะสตรี มีโคกระบือ ช้างม้า จะได้แผ่นดิน ประกอบด้วยโชคลาภอันเที่ยงแท้

25. ฤกษ์ปุพพภัทท
ได้แก่นาย บุญทฤก ผู้เป็นพราน แต่ด้วยมีวาจาสัตย์แม้ปรารถนาจะสังหารสัตย์ใดจะตั้งใจเอาแต่ที่ปรารถนาไว้เท่านั้น ตัวอื่นมิได้เอา ครั้นหนึ่งได้ขึ้นไปบนยอดเขารู้สึกกระหายน้ำมากแล้วนอนสลบอยู่ เทพยาดาจึงให้พระพายไปบอกน้ำให้ขึ้นมา พระคงคาทราบความก็ไหนขึ้นไปยังยอดเขา นายพรานจึงได้อาบกินด้วยอำนาจในความสัตย์ที่กระทำมา ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้ จะเป็นเพชฌฆาต เป็นพราน เป็นชาวประมง ประกอบด้วยทรัพย์ธัญญาหาร มีศักดิ์เป็นพระยามีความสุข

26. ฤกษ์อุตตรภัทท
ได้แก่ ทุรจิต ผู้เข็ญใจอาศัยอยู่ในกรุงหัสตินปุระ เที่ยวหาบฟืนขาย แบ่งไว้กินบ้างเก็บสะสมบ้าง อยู่มาเจ้าเมืองหัสตินสวรรคต แล้วหาราชวงศ์ที่จะสืบราชสมบัติไม่ได้ เหล่าเสนาอำมาตย์จึงทำพิธีเสี่ยงราชรถ เทพยดาจึงดลให้ราชรถไปหยุดยังทุรจิต เหล่าเสนาอำมาตย์จึงเชิญมาครองราชสมบัติ ทุรจิตครองราชสมบัติไปตามราชธรรม ครั้นสวรรคตแล้ว ก็บังเกิดในสวรรค์เทวโลก ผู้ใดกำเนิดมาในฤกษ์นี้ ถ้ามีพระเคราะห์มหาอุจ แม้เป็นลูกไพร่ก็จะได้เป็นใหญ่ จะได้เป็นขุนนาง ท้าวพระยา ถ้าเป็นหญิงจะได้เป็นนางพระยา มีโคกระบือ ช้างม้า ข้าคนชายหญิง เงินทองมากมาย

27. ฤกษ์เรวดี
ได้แก่ฤาษีตนหนึ่ง ชื่อ เทวาจารย์สำเร็จญาณไปสู่สวรรค์ และลงมายังเมืองมนุษย์เพียงลัดนิ้วมือเดียว ผู้ใดกำเนิดในฤกษ์นี้ และมีมหาอุจ 8 ตัวจะถึงซึ่งนิพพานในชาตินี้ ถ้าเป็นอุจจาวิลาสจะเป็นฤาษีมีฤทธิ์สามารถเดินทางโดยรอบจักรวาลเพียงลัดนิ้วมือเดียว ถ้าบวชในศาสนาจะได้เป็นสังฆปรินายก รู้จบพระไตรปิฎก สรรพทุกประการ ถ้ามีมหาอุจ 2 ตัว ถ้าเป็นนักบวชเรียนจะอุดม ถ้าเป็นหญิงจะได้เป็นมารดาพระสงฆ์ โดยถอยลงมาจะได้เป็นแม่มดหมอ แต่มักจะเกิดทุกข์ยาก

--------------------------------------------------------------------